Belofte maakt schuld. Ik had een vervolg beloofd op mijn blog ‘de onderstroom boven’ en aarzelde even of ik die afspraak wel wil nakomen. Schijnbaar ongrijpbare onderwerpen zijn namelijk best lastig aan het papier toe te vertrouwen. En dit is precies wat maakt dat ik toch blog over dit onderwerp: dat wat lastig is toch doen en bespreekbaar maken, wetende dat het soms lukt om het helder te maken, maar soms ook niet.
Wat is het ook al weer, de onderstroom?
De onderstroom is: Alle gedachten en gevoelens in een groep die belangrijk zijn voor het maken en nakomen van afspraken die we niet openlijk met elkaar kunnen delen (van Deene). Er zijn diverse redenen waarom dit niet gebeurt: bijvoorbeeld omdat men ervaart dat het niet legitiem is bepaalde zaken te bespreken of omdat men daarmee probeert spanning te vermijden.
Een hete aardappel….
Een klant noemde tussen neus en lippen door het project waar ik aan werk, een hete aardappel. Drie zinnen verder voelde ik de lading en kwam er op terug. Ik begreep opeens beter waarom dit project was uitbesteed, waarom voorzichtig en kritisch, zekerheid nastrevend dit project werd gevolgd en bevraagd. Binnen de context van de organisatie, waar zekerheid en betrouwbaarheid belangrijke waarden zijn en daarnaast de historie van het project, met een fiasco, zeer begrijpelijk. Onbewust worden soms taken ergens neergelegd waar men zelf minder risico loopt. En in dit geval is het een prima oplossing omdat een externe adviseur de context van de organisatie en de historie minder voelt en daardoor meer onafhankelijk zijn of haar werk kan doen.
Een prakkie
Mijn jongste zoon heeft een talent voor het vermijden van vragen die lastig zijn. Zijn strategie is dan een vraag te stellen over een geheel ander onderwerp waardoor aan tafel het gesprek een wending krijgt. Mijn oudste zoon heeft daar antennes voor en spreekt uit wat er gebeurt: een prachtig staaltje van de onderstroom naar boven laten stromen. Het resultaat is dat de vraag uiteindelijk wel wordt beantwoord, dit zaken verheldert, terwijl ondertussen de aardappelen worden verorberd.